Nhiều “hiến kế” cứu văn hóa đọc

Hội sách mùa thu 2013

VH- Hiện nay, nhu cầu đọc của người VN, đặc biệt là giới trẻ còn thấp, hay nói cách khác, đọc sách chưa phải là nhu cầu thường xuyên.

Vì thế, để khuyến khích và phát triển phong trào đọc sách trong cộng đồng, nâng cao nhận thức của nhân dân về ý nghĩa to lớn và tầm quan trọng của việc đọc sách, Thủ tướng Chính phủ vừa ký Quyết định lấy ngày 21.4 hằng năm là Ngày Sách Việt Nam. 

Thực tế cho thấy, thói quen và mục đích đọc sách của bạn đọc đang thay đổi mạnh mẽ, người đọc có thể tiếp cận sách ở mọi lúc, mọi nơi, họ có thể đọc sách giấy, đọc trên mạng xã hội, đọc bằng các thiết bị đọc. Đó là chưa kể tới việc hiện nay thị trường sách vô cùng phong phú về nội dung và hình thức, có nhiều sách được coi là “sách đen” lại được giới trẻ chuyền tay nhau đọc hăng say. Thật đáng lo ngại, có những bạn trẻ lại cho rằng đọc sách là lạc hậu – đây là thời đại của công nghệ thông tin thì phải lên mạng đọc vừa nhanh, vừa dễ, vừa đỡ tốn kém.

Theo số liệu thống kê của Cục Xuất bản, In và Phát hành (Bộ TT-TT), tính đến năm 2013, mức hưởng thụ bình quân của người dân nước ta chỉ đạt 3,2 bản sách/người (bao gồm cả sách giáo khoa). Theo số liệu thống kê của Bộ VHTTDL, mỗi người VN chỉ đọc 0,8 cuốn sách/năm tại thư viện.

Bạn Ngô Thị Nhàn, sinh viên trường Đại học Văn hóa HN, cho biết: “Xu hướng đọc của các bạn trẻ hiện nay có nhiều biểu hiện lệch lạc, chủ yếu là đọc truyện tranh với nội dung đơn giản, thậm chí thiếu lành mạnh, ngại đọc sách kinh điển, lý luận, đặc biệt sách dày, nhiều chữ… Ngay như tại các thư viện trường đại học, các bạn sinh viên tập trung rất đông khi mùa thi đến gần, chủ yếu là học để thi và đọc báo, tạp chí để giải trí trong quá trình ôn bài. Còn với những ngày bình thường thì các thư viện hầu như vắng bóng. Chính những điều này đang làm cho văn hóa đọc trong giới trẻ bị lãng quên”.

Từ thực tế đáng buồn này, để xây dựng phong trào đọc sách trong cộng đồng đã không ít người có tâm huyết bỏ những cơ quan lớn, bỏ những nghề “hot”, ngành “hot” để đi làm xuất bản, làm thư viện, phát hành sách và cống hiến cho tri thức nước nhà. Đơn cử như Nguyễn Quang Thạch đi xe máy xuyên Việt để kêu gọi xây dựng các tủ sách cho nông thôn, như Phạm Bắc Cường say sưa và ngày đêm cống hiến cho những Không gian đọc… và giờ đã là những điểm sáng của phong trào đưa sách về nông thôn.

Là người đam mê sách, chị Lê Lưu Anh Thư đã tốn không ít tiền bạc để mua đọc những tác phẩm hay. Nhưng nhiều lần chị cảm thấy bực mình vì nội dung sách không hay như lời giới thiệu ở bìa, còn giá sách trong nhà có hạn. Vì thế, suốt năm năm qua, dù công việc chuyên viên nhân sự ở công ty nước ngoài khá bận rộn nhưng cứ có thời gian rảnh, chị lại tìm hiểu về cách thức làm thư viện cộng đồng ở nước ngoài.

Từ ý tuởng đó, đầu năm 2014, chị cùng với các cộng sự trong ngành IT và quản trị thư viện xây dựng nên hệ thống thư viện trực tuyến iBookStop (ibookstop.vn) với sứ mệnh: “Gìn giữ văn hóa đọc và kiến tạo giá trị nhân văn trên nền tảng công nghệ”. Để mọi người có thể mượn sách, đọc sách thoải mái, càng làm càng muốn thư viện hoàn chỉnh hơn, nên chị Thư xin nghỉ việc để toàn tâm toàn sức chăm lo cho iBookStop.

Hiện nhóm chỉ có ba người và phải làm tất cả các công việc, trong đó có giao nhận sách đến mọi ngõ ngách trên địa bàn TP Hồ Chí Minh. Vì thế, ra đời chưa lâu nhưng iBookStop đã thu hút được đông đảo dân văn phòng và giới học sinh, sinh viên.

Nhằm hưởng ứng, khuyến khích phong trào đọc sách của cộng đồng, Thủ tướng Chính phủ vừa ký Quyết định lấy ngày 21.4 hằng năm là Ngày Sách Việt Nam. Đây không chỉ là ngày hội của người đọc, của những người yêu quý sách mà còn là một điểm sáng khơi dậy và nuôi dưỡng đam mê đọc sách của xã hội, trước hết là giới trẻ, tôn vinh những người có công sức và trí tuệ làm ra sách, những người quảng bá và lưu giữ nguồn tri thức của nhân loại.

Để ngày hội này không chỉ nằm trên giấy, hằng năm trên cả nước sẽ diễn ra nhiều hoạt động hấp dẫn và bổ ích. Chẳng hạn như: Tổ chức các cuộc triển lãm, giao lưu tác giả - tác phẩm, hội chợ sách, tổ chức trao giải thưởng sách hằng năm; tổ chức Ngày sách VN tại các thư viện trên cả nước; Tuần lễ sách tại các tỉnh, thành phố trên cả nước; tổ chức Phố sách tại các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương. Phố sách không chỉ là nơi bày bán sách mà còn là nơi người dân có cơ hội mua sách giá rẻ và được tiếp cận với nhiều loại sách phong phú. Ngoài việc bày bán sách giấy, có thể mở thêm các loại hình kinh doanh sách khác như quầy dịch vụ điện tử-nơi người dân có thể truy cập, tìm kiếm thông tin, đọc sách và mua sách trên mạng…

Ông Nguyễn Kiểm, Phó Chủ tịch Hội Xuất bản VN cũng cho biết, tới đây Hội Xuất VN bản sẽ phối hợp với Hội Thư viện VN tổ chức đọc sách, bình luận sách, trao đổi về sách trong sinh viên tại các thư viện trường học trên cả nước. Có thể chỉ đơn giản là buổi trao đổi, thảo luận giữa học sinh các lớp, giữa các khối học, trong đó có cả sự tham gia của các giáo viên về những cuốn sách đã đọc. Hay phát động, tổ chức các phong trào, chương trình kêu gọi học sinh ủng hộ sách cho thư viện của trường… 

Thanh Ngọc

Nguồn: http://www.baovanhoa.vn